Függelék:Szanszkrit Swadesh lista

Presentation

For further information, including the full final version of the list, read the Wikipedia article: Swadesh list.

American linguist Morris Swadesh believed that languages changed at measurable rates and that these could be determined even for languages without written precursors. Using vocabulary lists, he sought to understand not only change over time but also the relationships of extant languages. To be able to compare languages from different cultures, he based his lists on meanings he presumed would be available in as many cultures as possible. He then used the fraction of agreeing cognates between any two related languages to compute their divergence time by some (still debated) algorithms. Starting in 1950 with 165 meanings, his list grew to 215 in 1952, which was so expansive that many languages lacked native vocabulary for some terms. Subsequently, it was reduced to 207, and reduced much further to 100 meanings in 1955. A reformulated list was published posthumously in 1971.

List

№	magyar	szanszkrit संस्कृतम् edit (207)	IPA
1	én	अहम् (ahám)
2	te	त्वम् (tvám)
3	ő	स (sá)
4	mi	वयम् (vayám), नस् (nas)
5	ti	यूयम् (yūyám), वस् (vas)
6	ők	ते (té)
7	ez	इदम् (idám)
8	az	तत् (tát)
9	itt	अत्र (átra)
10	ott	तत्र (tátra)
11	ki?	क (ká)
12	mi?	किम् (kím)
13	hol?	कुत्र (kútra)
14	mikor?	कदा (kadā́)
15	hogy?, (hogyan?)	कथम् (kathám)
16	nem, ne!	न (ná)
17	mind, (minden)	सर्व (sárva)
18	sok	बहु (bahú)
19	néhány	किञ्चिद् (kiñcid)
20	kevés	अल्प (álpa)
21	más	अन्य (anyá)
22	egy	एक (éka)
23	kettő	द्वि (dví)
24	három	त्रि (trí)
25	négy	चतुर् (cátur)
26	öt	पञ्चन् (páñcan)
27	nagy	महत् (mahát)
28	hosszú	दीर्घ (dīrghá)
29	széles	उरु (urú)
30	vastag	घन (ghaná)
31	nehéz	गुरु (gurú)
32	kicsi	अल्प (álpa)
33	rövid	ह्रस्व (hrasvá)
34	szűk	अंहु (aṃhú)
35	vékony	तनु (tanú)
36	nő	स्त्री (strī́)
37	férfi	पुरुष (púruṣa), नर (nára)
38	ember	मनुष्य (manuṣyá), मानव (mānava)
39	gyerek	बाल (bā́la), शिशु (śíśu)
40	feleség	पत्नी (pátnī), भार्या (bhāryā́)
41	férj	पति (páti)
42	anya	मातृ (mā́tṛ)
43	apa	पितृ (pitṛ́)
44	állat	पशु (páśu)
45	hal	मत्स्य (mátsya)
46	madár	वि (ví), पक्षिन् (pakṣin)
47	kutya	श्वन् (śván)
48	tetű	यूका (yūkā)
49	kígyó	सर्प (sarpá)
50	féreg	कृमि (kṛ́mi)
51	fa	वृक्ष (vṛkṣá), तरु (tarú)
52	erdő	वन (vána)
53	bot	दण्ड (daṇḍá)
54	gyümölcs	फल (phála)
55	mag	बीज (bī́ja)
56	levél	पत्त्र (páttra)
57	gyökér	मूल (mū́la)
58	kéreg	त्वच् (tvác)
59	virág	पुष्प (púṣpa)
60	fű	तृण (tṛ́ṇa)
61	kötél	रज्जु (rájju)
62	bőr	चर्मन् (cárman), त्वच् (tvác)
63	hús	मांस (māṃsá)
64	vér	रक्त (rakta), असृज् (ásṛj)
65	csont	अस्थि (ásthi)
66	zsír	पीवस् (pī́vas), मेदस् (médas)
67	tojás	अण्ड (aṇḍá)
68	szarv	शृङ्ग (śṛṅgá)
69	farok	पुच्छ (púccha)
70	toll	पर्ण (parṇá)
71	haj	केश (kéśa)
72	fej	शिरस् (śíras)
73	fül	कर्ण (kárṇa)
74	szem	अक्षि (ákṣi)
75	orr	नासा (nā́sā)
76	száj	वक्त्र (vaktra), मुख (múkha)
77	fog	दन्त (dánta)
78	nyelv	जिह्वा (jihvā́)
79	köröm	नख (nakhá)
80	lábfej	पद (padá)
81	láb	जङ्घ (jáṅgha)
82	térd	जानु (jā́nu)
83	kéz	हस्त (hásta), पाणि (pāṇí)
84	szárny	पक्ष (pakṣá)
85	has	उदर (udára)
86	bél	अन्त्र (ántra), आन्त्र (āntra), गुद (gudá)
87	nyak	गल (gala), ग्रीवा (grīvā́)
88	hát	पृष्ठ (pṛṣṭhá)
89	mell	स्तन (stána)
90	szív	हृदय (hṛ́daya)
91	máj	यकृत् (yákṛt)
92	iszik	पिबति (píbati)
93	eszik	खादति (khā́dati), अत्ति (átti)
94	harap	दशति (dáśati)
95	szopik	धयति (dháyati)
96	köp	ष्ठीवति (ṣṭhī́vati)
97	hány	वमति (vámati)
98	fúj	वाति (vā́ti)
99	lélegzik	अनिति (ániti)
100	nevet	स्मयते (smáyate), हसति (hásati)
101	lát	पश्यति (páśyati) (only in the present system), दृश् (dṛś) (everywhere else)
102	hall	शृणोति (śṛṇóti)
103	tud	जानाति (jānā́ti)
104	gondol	मन्यते (mányate), चिन्तयति (cintayati)
105	szagol	जिघ्रति (jíghrati)
106	fél (ige)	बिभेति (bibhéti), भयते (bháyate) (Vedic)
107	alszik	स्वपिति (svápiti)
108	él	जीवति (jī́vati)
109	meghal	म्रियते (mriyáte)
110	megöl	हन्ति (hánti)
111	harcol	युध्यते (yúdhyate)
112	vadászik	वेति (veti)
113	üt	हन्ति (hánti), ताडयति (tāḍáyati)
114	vág	कृन्तति (kṛntáti)
115	hasít	भिनत्ति (bhinátti)
116	szúr	विधति (vídhyati)
117	vakar	लिखति (likháti)
118	ás	खनति (khánati)
119	úszik	प्लवते (plávate)
120	repül	पतति (pátati)
121	megy	एति (éti), गच्छति (gácchati), चरति (cárati)
122	jön	आगच्छति (ā́gacchati)
123	fekszik	शेते (śéte)
124	ül	सीदति (sī́dati)
125	áll (ige)	तिष्ठति (tíṣṭhati)
126	fordul	वर्तते (vártate)
127	esik	पद्यते (pádyate)
128	ad	ददाति (dádāti)
129	tart	धरति (dhárati)
130	facsar	मृद्नाति (mṛdnā́ti)
131	dörzsöl	घर्षति (ghárṣati)
132	mos	क्षालयति (kṣā́layati)
133	töröl	मार्ष्टि (mā́rṣṭi)
134	húz	कर्षति (kárṣati)
135	tol	नुदति (nudáti)
136	dob/hajít	क्षिपति (kṣipáti)
137	köt	बध्नाति (badhnā́ti), बन्धति (bandhati)
138	varr	सीव्यति (sī́vyati)
139	számol	गणयति (gáṇayati), कलते (kálate)
140	mond	वक्ति (vákti)
141	énekel	गायति (gā́yati)
142	játszik	दीव्यति (dī́vyati)
143	lebeg	प्लवते (plávate)
144	folyik	सरति (sárati), क्षरति (kṣárati)
145	megfagy	शीयते (śī́yate)
146	dagad	श्वयति (śváyati)
147	nap	सूर्य (sū́rya), रवि (ravi), सूर (sū́ra), भास्कर (bhāskara)
148	hold	मास (mā́sa), चन्द्रमस् (candramas), चन्द्र (candrá)
149	csillag	नक्षत्र (nákṣatra), स्तृ (stṛ́), तारा (tārā)
150	víz	जल (jalá), अप् (áp), पानीय (pānīya), वारि (vā́ri), उदन् (udán), तोज (toja)
151	eső	वर्ष (varṣá)
152	folyó	नदी (nadī́)
153	tó	सरस् (sáras)
154	tenger	समुद्र (samudrá)
155	só	लवण (lavaṇá)
156	kő	अश्मन् (áśman)
157	homok	पांसु (pāṃsú), शिकता (śíkatā)
158	por	रेणु (reṇú)
159	föld	क्षम् (kṣám), पृथ्वी (pṛthvī́)
160	felhő	नभस् (nábhas), मेघ (meghá)
161	köd	मिह् (míh)
162	ég (főnév)	आकाश (ākāśá)
163	szél	वायु (vāyú), वात (vā́ta)
164	hó	हिम (himá), तुषार (tuṣāra), तुहिन (tuhina)
165	jég	हिम (himá)
166	füst	धूम (dhūmá)
167	tűz	अग्नि (agní)
168	hamu	आस (ā́sa)
169	ég (ige)	दहति (dahati)
170	út	पथ (patha), अध्वन् (ádhvan), मार्ग (mārga)
171	hegy	गिरि (girí), पर्वत (párvata)
172	piros/vörös	रक्त (rakta), रोहित (róhita)
173	zöld	हरित् (harit), हरित (harita), पालाश (pā́lāśa), पलाश (palāśa)
174	sárga	पीत (pīta), पीतल (pītala)
175	fehér	श्वेत (śvetá)
176	fekete	कृष्ण (kṛṣṇá)
177	éj	रात्रि (rā́tri), नक्ति (nákti), क्षप् (kṣáp), रजनी (rajanī)
178	nap	दिन (diná), अहर् (áhar), दिवस (divasa)
179	év	वर्ष (varṣá), संवत्सर (saṃvatsara)
180	meleg	तप्त (taptá)
181	hideg	शीत (śītá)
182	teli	पूर्ण (pūrṇá)
183	új	नव (náva), नूतन (nū́tana)
184	régi	जीर्ण (jīrṇá), वृद्ध (vṛddhá), पुरातन (purātana)
185	jó	वसु (vásu), भद्र (bhadrá)
186	rossz	पाप (pāpá), दुष्ट (duṣṭa)
187	rohadt	पूति (pū́ti)
188	piszkos	मलिन (malina), समल (samala)
189	egyenes	ऋजु (ṛjú), साधु (sādhú)
190	kerek	वृत्त (vṛttá), वर्तुल (vartula)
191	éles	तीक्ष्ण (tīkṣṇá)
192	tompa	कुण्ठ (kuṇṭha)
193	sima	श्लक्ष्ण (ślakṣṇá), स्निग्ध (snigdhá)
194	nedves	आर्द्र (ārdrá), क्लिन्न (klinná)
195	száraz	शुष्क (śúṣka)
196	helyes	शुद्ध (śuddhá), सत्य (satyá)
197	közel	नेद (neda) (adjective), प्रति (prati) (preposition)
198	távol	दूर (dūrá)
199	jobb	दक्षिण (dákṣiṇa)
200	bal	सव्य (savyá)
201	-nál, -nél	locative case
202	-ban, -ben	locative case
203	-val, -vel	सह (sahá)
204	és	च (ca)
205	ha	यदि (yádi)
206	mert	हि (hí)
207	név	नामन् (nā́man)